बुबा बलबहादुर वाईबा  र आमा बिकुमाया वाईबाको कोखबाट विस २०४० सालमा खानीखोला गाउँपालिका वडा ६ (साविकको  साल्धारा गाविस  ६ स्थित) पयुभन्ज्याङमा  जन्मिएका युवा व्यावसायिक तथा समाजसेवी शेरबहादुर वाईबा अहिले पनि समाजसेवामा बढी रुचि छ । ५  वर्षको हुँदा विद्यालयमा खुट्टा टेकेका शेर बहादुर वाईबा  औपचारिक शिक्षा भने प्रवेशीका सम्म रह्यो । बडो संघर्षका साथ साल्धाराको शारादा माविमा कक्षा ४ सम्म अध्ययन गरे थप एक बर्षको लागि भने महादेव स्थान कुस्पामा अध्ययन गरेका वाईबा थप क्षिक्षाको लागि जनबिकास माविमा अध्ययन गरे ।  बाल्यकालदेखि नै सालीन  स्वभावका उनी कक्षा १० बाट विद्यालय र उनको जीवनको औपचारिक पढाई त्यतिमै सीमित रह्यो । 

शेरबहादुर वाईबाले भने, ‘स्कुल जादा बाटोको लागि खाजा मकै रोटी लिएर जाँदा साथीहरूलाई पनि बाँडदै जादा आफु त कति भोकै बस्नु पर्ने थियो  ।’ त्यो अबस्थामा त्यो ठाउँमा जन्मेर  पनि शैक्षिक क्षेत्रमा भिषण परिस्थितिको कारण क्षिक्षामा सोचे जस्तो कदम चाल्न बाध्य भएका  शेर बहादुर वाईबाले  आर्थिक रुपमा भने उन्नती गरेका छन् । आर्थिक रुपमा सबल बनेका उनी हाल अरुका लागि प्रेरणादायी व्यक्ति समेत बनेका छन । उनको व्यक्तित्वबाट धेरै सिक्न खोज्ने पनि छन, अनि सिकेका पनि छन् ।

शेरबहादुर वाईबालाई लाग्छ उनी जति आर्थिक, सामाजिकार्यमा प्रगती गर्न सकेका उनका समकक्षी कोही छैनन् । त्यसको कारणबारे उनी भन्छन्, ‘हाम्रो पालाका कोही कसैले पनि धेरै पढ्न सकिएन, गरिबी तथा घरको आर्थिक समस्याका कारण कसैले पनि धेरै पढेनन्, त्यसैले उल्लेखनीय शिक्षामा प्रगती कसैले गर्न सकेनन् ।’ ८ कक्षासम्म भुईमा बसेर पढेको याद पनि ताजै छ उनको मानसपटलमा  । अझ शिक्षकले  नानी बाबु हो, पढ् पढ् ।’ भनेको आजजस्तै लाग्छ उनलाई । शेरबहादुर वाईबा मन्द मुस्कानमा सुनाउँछन्, ‘सर आउनुहुन्थ्यो, पढ् पढ् भनेर जानुहुन्थ्यो, त्यतिबेला त सरले के पढ भन्नुभएको हो भन्ने पनि थाहै हुँदैनथ्यो ।’ पढ्नुपर्छ भन्ने चेतना नहुँदा धेरैजसोले त्यतिबेला बीचमै पर्ढा छाड्ने गरेको उनको बुझाई छ । उनी गाउँघरतिर बाख्रा चराएर बसिरहेका थिए । कहिलेकाहीँ पनौती बनेपा तिर कामको सिलसिलामा  पुग्थे । तर, बढीजसो समय उनको गाउँघरमै बितिरहेको थियो । कहिलेकाहीँ धान काट्न पनौती आइपुगेका वेला धान काटे बाफत दिनभरीको रु २ सयमा चित्त बुझाउथे ।

समय बित्दै गयो । शेरबहादुर वाईबाले जीवनको अमूल्य समय यतिकै बितिरहेका थिए । एकदिन शेरबहादुरको  मनमा लाग्यो, ‘के मेरो जीवन यतिकैमा सकिन्छ ?’ फेरि उनको अर्को मनले भन्यो, ‘जीवनको यो ऊर्जाशील समयलाई यतिकै खेर फाल्नु हुँदैन ।’ यस्तै कुरा उनको मनमा खेलिरहेको थियो । र, उनी निर्णयमा पुगे, अब म भागेर काठमाडौं जान्छु । पछि शेर बहादुर वाईबाले अन्तिम निर्णय गरे  बुवा आमलाई खबर नै नगरी काठमाडौं पसे । काठमाडौ आएर शुरुमा लामो समय सानो डेरामा बसे  । काठमाडौंमा ज्यान पाल्नको लागि बिभिन्न काम गरे । शेरबहादुरले गरेको काम देखेर साहु प्रभावित बनेर विश्वास गरेर उनलाई सो क्षेत्रको म्यानेजर बनाए । ‘मलाई म्यानेजर  चाहिँ म अरु जस्तो फट्याई गर्ने नभई इमान्दार भएर काम गर्ने भएर बनाएको हो भन्ने लाग्छ’ उनी भन्छन् ।

गाउँबाट काठमाडौं  आउँदा उनको गोजीमा ५० रुपैयाँ थियो रे । अहिले उनीसँग करोडौंको सम्पति छ । उनले भने, ‘सबै कुरामा मिहिनेत गर्नुपर्छ, बुद्धि लगाउनुपर्छ, बुद्धि र मिहिनेत लगाएपछि जहाँबाट पनि हामीलाई सन्तुष्टि मिल्छ ।’ उनको जीवनले कोल्टे फेर्यो । उनले छोटो समयमा नै आर्थिक क्रान्ति गरे । दर्पण दैनिक सँगको कुराकानीमा हल्का मुस्कानमा शेरबहादुर वाईबा भन्छन्, ‘दिनहुँ उनको व्यापार फस्टाउँदै छ । पैसा पनि उनले छोटो समयमा नै  राम्रै कमाउदै थिँए । पछिल्लो समयमा ब्यावसाय नोक्सानी तर्फ धकेलियो त्यसपछि मैले अब म जग्गामा लगानी गर्छु भनेर लागें, लगानी त गर्ने तर पैसा थिएन ।’

उनले जुक्ति निकाले ‘अब म पहिलेका साथीहरुलाई बटुल्छु अनि उनीहरुलाई जग्गामा लगानी गर्न लगाउँछु भन्ने सोचे ।’ उनी भन्छन्, ‘साथीहरुले लगानी पनि गर्नुभयो, उनीहरुको लगानीमा मैले थोर–थोरै गरेर फेरि पैसा कमाउन थाले ।’ गाउँबाट काठमाडौं भागेर आउँदा उनको गोजीमा ५० रुपैयाँ थियो । अहिले उनीसँग करोडौंको सम्पति छ । उनले भने, ‘सबै कुरामा मिहिनेत गर्नुपर्छ, बुद्धि लगाउनुपर्छ, बुद्धि र मिहिनेत लगाएपछि जहाँबाट पनि हामीलाई मेहनतको फल प्राप्त हुन्छ  ।

कुराकानीमा आधारित