उचित न्याय
संताेष कार्की (माैसुफ) । एक पटक बेइजिङ शहरमा महिलाको बलात्कार भयो यो समाचार सुनेपछि नेकपा क्रान्तिकारी अध्यक्ष माओत्सेतुङ पीडित महिला हुने ठाउँ सम्म आफै गए र भेट गरे !
'संस्कार '
करिब १० बर्षको बालक एउटा घरको गेटमा आएर घण्टी बजाउछ ! घर मालिक्नी बाहिर आएर भन्छिन किन के चाहियो ? बालक - आँन्टी, म तपाईंको बगैंचा सफा गर्दिम ! मालिक्नी - भयो साना बालबालिकालाई काम लगाउन चाहदैनौ, ! बालक - हात जोड्दै दयनीय स्वरमा -- आन्टी प्लिज काम दिनुहोस् न म राम्रोसँग काम गर्छु ! मालिक्नी - प्रफुल्ल हुँदै ल ठिक छ ! यति काम गरेको कति ज्याला लिन्छौं ! बालक- पैसा हैन आन्टी मलाई खाना दिनुहोस् ! खाना ! घर मालिक्नी - oh.. जाऊ पहिला राम्रोसँग काम गर ! लाग्छ बिचरा भोकै छ पहिला खाना दिनुपर्यो भन्दै मालिक्नी भान्छाकोठा तिर फतफताउदै पसिन ! घर मालिक्नी - ए बाबू पहिला खाना खा त्यसपछि काम गर्नु ! बालक - हैन आन्टी पहिला काम गर्छु , त्यसपछि तपाईंले मलाई खाना दिनु ! मालिक्नी - ठिक छ !भन्दै आफ्नो काम गर्न थालिन !बालक - एक घन्टापछि आन्टी हेर्नुस् त सफाइ राम्रोसँग भयो कि भएन ! मालिक्नी - अरे वाह ! तिमिले त धेरै राम्रोसँग सफाइ गरेछौं ! छरपस्ट गमलाहरु मिलाएर राखेछौ पानी पनि भरेछौ ! यता बस म खाना ल्याउछु , मालिक्नी ले खाना ल्याए लगत्तै बच्चाले गोजिबाट पलास्टिग निकालेर त्यसमा खाना लगाउन थाल्यो !
ललितपुर बचत संघ - इतिहास, वर्तमान र भविष्य
सहकारी अभियानमा छाता संघको आवश्यकता धेरै छ । बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाको छाता संघको रुपमा जब नेपाल केन्द्रीय बचत तथा ऋण सहकारी संघ (नेफ्स्कून) दर्ता भयो त्यसपश्चात् जिल्ला संघ पनि चाहिन्छ भन्ने आभाष भयो, ललितपुरका केही सहकारीकर्मी तथा सहकारी अभियन्ताहरुलाई । यसैबीच जिल्लास्थित बचत तथा ऋण सहकारी संस्थालाई व्यवस्थित र मर्यादित बनाउन आवश्यक छ भन्ने सपनाका बीचमा २०५० सालमा रोहिणी जोशीको अध्यक्षतामा साझाभित्र सञ्चालन भएका पारिवारिक, ऋण कोष, संकल्प, ज्योतिदय, लुभुको कल्याणकारी र स्वष्तिक बचत तथा ऋण सहकारी संस्थाहरु मिली जिल्ला संघ बनाउने प्रक्रिया थालनी भयो र त्यसै बर्ष संघ विधिवत दर्ता भयो ।
‘आमा ! यो शहरमा आफ्नै सास बेचेर आफै बाच्नु पर्ने रहेछ’
आज एउटा लेख लेख्न मन लाग्यो खै कता बाट सुरुवात गरौ शब्दहरुमा बयान गर्ने मन लाग्यो । म पनि विकट खोटाङको एउटा शहरमा जन्मेको मान्छे मेरो पनि एउटा सपना थियोे काठमाडौं शहर कस्तो छ । यहाँ बस्ने मान्छे कस्तो होलान । यहाँ त परापुर्वक काल देखिन एउटा सुन्दर शहरको रुपमा बयान गरिएको शहर थियोे मलाई पनि लाग्थ्यो यहाँका मान्छे सुखी अनि खुशी छन् । हो मनमा यहीँ प्रश्न आईरहन्थ्यो अनि सोचे म पनि काठमाडौं जान्छु ।
सहकारी सुशासनमा साधारण सभाको प्रभावकारीता
सहकारी समुदायमा आधारित समान उद्देश्यको आधारमा स्थापित सदस्यमुखी व्यवसाय हो । सार्वजनिक र निजी क्षेत्र झैं सहकारीको पनि महत्वपूर्ण भूमिका रहि आएको छ । यसै वास्तविकतालाई मध्यनजर गरी संविधानमा सहकारीलाई सार्वजनिक र निजी क्षेत्र झैं स्थान दिएको छ । सदस्यका लागि सदस्यद्धारा नियन्त्रित संस्था नै सहकारी हो । त्यसैले पनि सहकारीको वार्षिक साधारण सभाको वेग्लै महत्व र आवश्यकता हुन्छ । साधारण सभा नै सहकारीको नीति निर्माण तहदेखिका गतिविधि, कार्यक्रम तथा बजेटको निर्णय हुनुपर्दछ । सदस्यले आफ्नो सल्लाह सुझाव चिक्त नबुझेको विषयमा धारणा राख्न पाउने सभा भएकोले पनि सहकारीमा साधारण सभाको ठूूलो महत्व रहेको छ । सहकारी आफैंमा आफ्ना मूल्य मान्यता, सिद्धान्त, ऐननियम, विनियम आदिको पालना गरी आफ्नो स्वनियमन आफैं गर्ने संस्था हो । संस्था दर्तापछि स्वायत्तता र स्वतन्त्रताको नाममा मनपरी गर्ने कार्य अराजकता हो स्वायत्तता र स्वतन्त्रता होईन । संस्था सञ्चालनको नाममा सदस्य नाम मात्रको बनाएर केहि मालिकहरुले सहकारी सञ्चालन गरेका रहेछन् भने त्यस्तो कार्य रोक्ने पहिलो अधिकार सदस्यलाई हुन्छ ।
अबको विकल्प नेपाली सेनाः युवा नेता सुभाष चन्द्र गिरी
काठमाडौं । राष्ट्र र राष्ट्रियतामाथी भईरहेको दमन, सिमा अतिक्रमण तथा राज्यमाथीको आक्रमण लगायतका विभिन्न क्रियाकलापहरु भईरहँदा वर्तमान राजनीतिक परिप्रेक्षलाई हेर्दै आम नेपालीको जीउ धनको रक्षा र सिमा संरक्षणको लागि अबको एकमात्र विकल्प भनेको नेपाली सेनाको जिम्मेवारी रहेको युवा नेता सुभाष चन्द्र गिरीले बताए ।
‘शहरका तारे होटलहरूमा गोष्टी, सेमिनार गरेर समय विताएर लैंगिक हिंसामा कमि आउला र ?’
लैंगिक हिंसा बिरूद्धको १६ दिने अभियान देखि आरम्भ हुँदैछ । १६ दिने अभियान आ–आफ्नै सोंच, विचार र शैलीमा बिभिन्न संघसंस्था, संगठन, ब्यक्ति–ब्यक्तित्वहरूले मनाउँदै छन् । यस अवसरमा मलाई पनि आफ्ना केही विचारहरू पाठकहरूसमक्ष पस्कन मन लाग्यो । यस अभियानबाट पितृसत्तावादी र महिलावादी सोंचमा के परिवर्तन आउँछ ? अभियानले के सन्देश दिन्छ ? उत्साहपूर्वक अभियानमा सहभागी पुरूष मित्रहरूले महिलाहरूमाथि गर्दै आएको ब्यबहारमा के परिबर्तन गर्नुहुन्छ ? दिनभरि समानता र अधिकारको चर्को भाषण गर्ने अनि स्टेजबाट बाहिरिनासाथ नक्कली वा छाडाको बात लगाउन पनि पछि पर्नु हुन्न ? र, अभियानमा सहभागी महिलाहरूले पनि के परिवर्तन गर्नुहुन्छ ? श्रीमानलाई प्रताडित बनाउँदै गर कि मरको स्थितिमा पुर्याउनु हुन्न ?
'भोलि किनारामा बसेर धुरूधुरू रूँदै नेतालाई सराप्नुभन्दा आजै सचेत बनौं’
संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र प्राप्तिपश्चात पहिलो ऐतिहासिक निर्वाचन सम्पन्न भइनै सकेको छ । निर्वाचन पछि जे जस्ता परिदृश्यहरू देखिए, त्यसको समीक्षा जरूरी छ । मंसिर १४ गते सम्पन्न हुन गइरहेको उप(निर्वाचनको जिम्मा दल र नेताहरूलाई मात्र सुम्पिएर हामी मतदाता कानमा तेल हालेर बस्ने अबस्था छैन । कुनै एकजना नेतालाई जिताएर वा कुनै एउटा पार्टीलाई बहुमत दिलाएर मात्र हाम्रो कर्तब्य पुरा हुँदैन । त्यसबाट दलहरू, नेताहरूले मात्रै नभएर हामी मतदाताहरूले पनि सिक्न पर्ने शिक्षा र सच्याउनु पर्ने धेरै कुराहरू छन् ।
स्वर्णभूमि हिमवतखण्ड नेपाल– विश्वको एक मात्र गौरवमय हिन्दु अधिराज्य
Email: dirgharajprasai@gmail.com
सफलता प्राप्त गर्न माइन्डलाई ट्रेन गराउनु जरुरी
सफलता बाहिरबाट नभई भित्रबाट हुने हुनाले हामीले हाम्रो माइन्डलाई कसरी ट्रेन गराएका छौ सोही अनुरुप नै तपाई हाम्रो जीवन हुने हुनाले हाम्रो माइन्डलाई ट्रेन गराउन आवश्यक छ । हाम्रो माइन्ड दुई भागमा विभाजित छन् । एक कन्सियस माइन्ड र अर्को सव–कन्सियस माइन्ड जसमा कन्सियस माइन्डको पावर १० छ भने सव–कन्सियस माइन्डको पावर ९०% शक्ति रहेको छ, यसै ९०% पावरलाई प्रयोगमा ल्याउन सकेमा जीवन धन्य हुने कुरा विभिन्न सफलता शास्त्री वैज्ञानिकहरु बताउनु हुन्छ । यद्मपी अमेरिका लगायत नेपाल जस्तो देशमा अहिले विभिन्न सफलता शस्त्री प्रशिक्षकहरुले सव–कन्सियस माइन्डको प्रयोग कसरी गर्ने भन्ने बारेमा विभिन्न कार्यक्रमहरु संचालन गर्दै आइरहेका छन् ।