.png "Win Recruit Nepal"){kind=logo}
काठमाडौं । प्रस्तावित प्रधानन्यायाधी हरिकृष्ण कार्कीलाई सांसदहरुले दर्जन प्रश्न तेर्स्याएका छन् । संसदीय सुनुवाइ समितिको बैठक सुरु हुनासाथ सांसदहरुले प्रश्न सोधेका हुन् । सर्वोच्च अदालतभित्र हुने सेटिङ, भ्रष्टाचार, न्यायालयले गरेको फैसलालगायतका विषयमा सांसदहरुले प्रश्न गरेका छन् ।
यस्ता छन् सांसदहरुका प्रश्न–
पदम गिरी - न्याय क्षेत्रको सबै समस्या थाहा छ । उच्चस्तरीय न्यायालय समिति तपाईंको नेतृत्वमा बन्यो । तपाईं कामु हुँदा ८ महिनामा समितिको सुझाव कति कायम गर्नुभयो ? प्रन्या बनेपछि न्यायालय सुधार गर्ने के संकल्प छ ?
देवेन्द्र दाहाल- यति घण्टाभित्र प्रम बनाउनु भनेर राष्ट्रपति नाममा परमादेश जारी भयो । संसद् जिउँदै थियो, संसद्ले बनाउद्थ्यो, यस्तो विकृत नजिरलाई कसरी सच्याउनु हुन्छ ? जग्गा हडपेको पैसा खाएको, दलीय आवरणमा वरिष्ठ दिएको, अदालमा भ्रष्टाचार रोकिएन, घुस नखाइ पेसी नतोकिएको, संवैधानिक इजलास योजनावद्ध रूपमा बस्न नदिएकोलगायत उजुरी परेको छ । यसलाई कसरी लिनुभएको छ ?
जर्नादन शर्मा - सार्वजनिक निर्माणमा सडक निर्माण गर्दा गरिने निर्णयले जनता दुMख पाउँछन् । यस्ता मुद्दा फरक ढंगबाट गर्न सकिन्न ? कतिपय निर्णय सरकारको पक्षमा पनि हुनुपर्ने हुन्छ , तर प्राय: किन यस्तो हुँदैन ? गरिवले न्याय पाउने विधि अहिलेको तरिकाबाट कति संभव छ ? न्याय सम्पादनमा यसका लागि फरक ढंगबाट के गर्न सकिन्छ ?
महेश बर्तौला - नागरिकमा न्यायालयप्रति नागरिकको भरोसा विश्वास टुटेको देखिन्छ, किन यस्तो भयो ? आफूलाई कुन ठाउँमा राखेर काम गर्नुहुन्छ ? उल्लेख्य के काम गर्नुहुन्छ ? जटिल प्रकारको मुद्दामा तपाईं बेन्च छोडेर भाग्नुहुन्छ भन्ने छ, यस्तो अवस्था कसरी आयो ? सर्वोच्चमा मुद्दाको चाङ्ग रहेको छ, कामु हुँदा यसमा तपाईंले भूमिका खेल्न नसक्नुको कारण के ? उच्चमा मात्र ४० जना रिक्त न्यायाधीश हुनुहुन्छ, ६ जना मुख्य न्यायाधीश खाली हुनुहुन्छ, सर्वोच्चमा ७ जना जति न्यायाधीश खाली, प्रन्या हुँदा यसलाई कसरी टुंगो लगाउनुहुन्छ ? अहिले न्यायपरिषदको अध्यक्ष हुनुहुन्छ, यहाँविरूद्ध अनुशासनहीन काम र नैतिकता विरोधी न्यायाधीशले अभिव्यक्ति दिँदा यसलाई कसरी अघि बढाउनुहुन्छ ? तपाईंबाट के आश गर्ने ?
ज्ञानेन्द्रबहादुर कार्की - ढिला न्याय दिनु भनेको न्याय नदिनु हो, २८ हजार बढी मुद्दा, पर्छ्योट हुन बाँकी छ, यसलाई समाधान गरेर कसरी अघि बढ्ने, तपाईंको के सोच छ ? ८ महिनामा कामु हुँदा के के गर्नुभयो ? जिल्ला अदालतको मोडल उच्चमा लागू गर्दा के हुन्छ ?, यो समस्यालाई कसरी समाधान गर्ने ?
डीपी अर्याल- नियुक्तबाटै भ्रष्टाचार सुरू हुन्छ भन्ने तपाईंले लेख्नुभएको छ , यो तपाईंको नियुक्तपूर्व थियो , कि तपाईं पछाडि सुरू भएको हो ? न्यायाधीशहरूको नियुक्ति गलत हो भनेर संसदीय सुनुवाइ प्रकृयामा प्रश्न उठाउनु भएको छ, यो प्रकृया संविधानबाट हटाउनुपर्छ भन्ने बुझाइ तपाईंको हो ?
रमेशजंग रायमाझी - सर्वोच्च अदालतको मुद्दा गोलासिस्टममा गएको छ । ६० प्रतिशत सकियो भन्ने भयो, ४० प्रतिशत कहिले सकिन्छ ? वहालवाला न्यायाधीशले उजुरी दिनुभएको छ कोड अफ कण्डक्ट लागू हुन्छ कि पर्दैन ? जग्गा मीनभवनमा रहेको मेरो जग्गा खाइदिएको छ । हरिकृष्ण कार्कीको आफन्त पनि यसमा छन् । ८ अाना जग्गा खाएर मेरो मुद्दामा १५ दिनमा पेशी चढाएको, किर्ते गरेर मलाई सडकमा पुराएको भनेर उजुरी आएको छ , यसमा के हुन्छ ?
जगप्रसाद शर्मा- गोला प्रणाली वैज्ञानिक प्रणाली होइन, अटोमेसन ठिक छ, त्यसकारण अटोमेसन लागू गर्न के समस्या भयो ? उजुरीहरू हेर्दा गणेशलाल अवाले र वहालवाला न्यायाधीशको पनि उजुरी आए । यसलाई कसरी हेर्न ? संक्रमणकालीन न्यायमा निरूपणमा केहीमा अदालत आकर्षण भयो, यो क्षेत्रअधिकारमा पर्छ र ? न्यायाधीश कारवाही गर्न महाअभियोगबाहेक अर्को उपाय छ कि छैन ? किनभने महाअभियोग पारित भएपछि मात्र न्यायाधीश कारवाही हुन्छ..
प्रकाश अधिकारी - डर र त्रासका कारण तपाइँले संविधानमाथि अर्थात् संसदीय सुनुवाइमाथि प्रश्न उठाउनुभएको हो ? जनताको र उजुरीको डरले समितिमाथि प्रश्न उठाउनुभएको हो ? सुनुवाइ समितिको बारेमा प्रश्न उठाउनुभएको छ । यो पहिले पनि सुनिएको हो , न्यायक्षेत्रबाट धेरै आयो । वर्षौदेखिको मुद्दा फैसला भएको छैन , तर २ महिना अघिको फैसला भएको छ । देवानी मुद्दामा पनि अवस्था उस्तै छ । राज्यको महत्त्वपूर्ण मुद्दा ठिक छ तर अरूमा पनि किन यस्तो हुन्छ ? प्रन्या भएपछि यसलाई कसरी प्रणालीमा ल्याउनुहुन्छ ? न्याय परिषद्मा रहेको वर्षौदेखिको उजुरी सुनुवाइ भएन ? के छ योजना ?
इश्वरीदेवी न्यौपाने- न्यायलयमा विश्वास गुमेको छ, गरिबको पहुँच पुग्दैन, न्याय पाउँदैन भन्ने छ , सहज र सबैको पहुँच कसरी हुन्छ ? संसदीय सुनुवाइमा प्रश्न उठाउनुभएको छ । सर्वसाधारण मान्छेले भन्दा केही थिएन तर , कामु र भावि प्रन्याबाट प्रश्न उठेको छ , किन ? प्रस्तावित प्रन्यालाइ धेरै उजुरी आएको यो पहिलो घटना हो । धेरै उजुरी परेको पहिलो घटना हो यो, अप्रिय घटना भयो । बहालवाला न्यायाधीशबाट पनि उजुरी आयो । यहाँ नाराबाजी भयो । यसलाइ कसरी हेर्नुभएको छ, भोलिको दिनमा कसरी न्याय दिनुहुन्छ ? सेटिङमा न्यायाधीश भएको , सार्वजनिक जग्गा किर्ते गरेर सारेको र तपाईंले पनि अंश लिएको भनेर उजुरी आएको छ । यसलाई कसरी लिनुभएको छ ? इजलास बहिस्कार गरेर तलव भत्ता लिएको भन्ने पनि उजुरी आएको छ , यसलाई कसरी लिनुभएको छ ?
इश्वरी घर्ती- अदालतमा बिचौलिया हुन्छन् भन्ने सुनिन्छ, साँच्चिकै बिचौलिया हुनेछन् भन्ने कार्ययोजनामा पुष्टि गर्नुभएको छ , दबदबा हुने कुरा पनि भए । साँच्चै हुन्छन् भने को हुन् बिचौलिया ? कानुन व्यवसायी, दल निकट हुन् कि अरू कोही ? हामीले जान्न पाउनुपर्छ, त्यसलाई खास राजनीतिक मुद्दा र ठूला मुद्दा सेटिङबाट फैसला हुन्छन् भन्ने छ, खास कुरा के हो ? अटोमेसन पद्धति लागू गर्न स्रोत साधनको अभाव देखाएर पन्छिन खोजेको हो ?
लिलानाथ श्रेष्ठ - मिडियामा जान बहालवाला न्यायाधीशलाई मिल्छ कि मिल्दैन ? संगठित हिसावले बैठक राखेर तमासा खडा गर्नुभएको छ, किन ?
संस्थाको मर्यादा बढाउन के गर्नुहुन्छ ? न्यायालय भ्रष्टाचारको अखडा भयो भन्ने जनगुनासो छ । आफ्नै कार्ययोजना छोटो समयमा कसरी लागू गर्नुहुन्छ ?
न्यायाधीश नियुक्त विवादरहित कसरी बनाउन सकिन्छ ? बरू कानुन संशोधन गरौं विवाद नगरौं ...
