काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादीका नेता तथा मुकुन्द न्यौपानेले पार्टी छाडेका छन् । तत्कालीन नेकपा एमालेबाट विद्रोह गर्दा माधव नेपाल र झलनाथ खनालपछिको वरियतामा रहेर नेकपा एस गठन गरेका नेता न्यौपानेले शनिवार पत्रकार सम्मेलनमार्फत पुनः पार्टी छाडेकाे घोषणा गरेका हुन् ।
न्यौपानेले नेकपा एसमा कम्युनिस्ट चरित्र सकिएर दक्षिणपन्थीको सेवक मात्र बनेको र जति खाए पनि नभरिने नेताहरूको चरित्र देखिएको भन्दै सो पार्टी परित्याग गरेका छन् ।
उनले आफूले केन्द्रीय कमिटी बैठकमा ३३ बुँदे फरक मत राखेर छलफलको माग राखे पनि छलफल नगरिएको बताएका छन् ।
उनले भविष्य नभएको पार्टीको नेता हुनुभन्दा सम्मानित नागरिक भएर जिउने भन्दै पार्टीको साधारण सदस्यबाट समेत राजीनामा दिएको बताएका छन् ।
स्थानीय तह हुँदै संघीय निर्वाचनसम्म आउँदा पार्टीले परिचय दिए पनि पहिचान दिन नसकेको उनको भनाइ छ । 'भविष्य नभएको पार्टीको नेता हुनुभन्दा सम्मानित नागरिक भएर जिउनु जीवनका लागि महत्त्वपूर्ण कुरा हो' भन्दै आफूले साधारण सदस्यको जिम्मेवारीबाट समेत बाहिरिएको उनले बताए ।
एमालेसँग अलग भएपछि पार्टी एकीकरणको मुद्दा उठाउँदै आएका नेता न्यौपानेले अन्तत: पार्टीबाट बाहिरिने घोषणा गरेका हुन् । अध्यक्ष माधव नेपाल र झलनाथ खनालपछि तेस्रो वरियतामा रहेका नेता न्यौपानेले एमालेसँग पार्टी एकीकरण गर्ने माग गर्दा उनीमाथि स्पष्टीकरण सोधिएको थियो ।
समाजवादी छाडेसँगै उनी एमालेमा प्रवेश गर्ने तयारी गरेको आकलन गरिएको छ । न्यौपाने पहिले नेकपा एमालेमा छँदा मजदुर संगठनको नेतृत्व गर्ने अनुभवी र पहिलो पुस्ताको नेताका रूपमा चिनिन्थे ।
पार्टी परित्याग गर्दै न्यौपानेले भनेका छन्ः–
आदरणीय पत्रकार मित्रहरु
हार्दिक अविवादन ।
म मुकुन्द न्यौपाने भोजपुर जिल्ला गोगनेमा मिति २००७ साल जेष्ठ २२ गते बाबु लिलानाथ न्यौपाने र माता विष्णुमाया न्यौपानेबाट जन्म भएको थियो।
नेपालमा २०२६ सालमा सुस्ता महेशपुर, कालापानी लगायत नेपालको भुभागमा भारतिय बम अतिक्रमण विरुद्ध राष्ट्रियताको आवाज उठाउदै मेरो सक्रिय राजनिति सुरु भएको हो। जुन समयमा राष्ट्र र राष्ट्रियता केवल कम्युनिष्टले मात्र गर्न सक्छ भन्ने विश्वासका साथ २०२८ सालदेखि गरिब, निमुखा, सामाजिक तथा सांस्कृतिक अत्याचारको विरुद्धमा पञ्चायती सत्ता परिवर्तन गर्न म भुमिगत भएर २०३२ साल जेष्ठ २८ गते सीपी मैनालिको अध्यक्षयतामा कोअर्डिनेशन केन्द्र निर्माण गरि सदस्यहरू माधव कुमार नेपाल, झलनाथ खनाल, अमृत बोहरा, मुकुन्द न्यौपाने, मणिलाल राई, गोविन्द न्यौपाने आदि लगायत ८ जना बाट पार्टि निर्माण गरियो र म केन्द्रीय कमिटिको तर्फबाट नारायणी इन्चार्ज भई पार्टी निर्माणमा भूमिगत रहि अगाडि बढीरहे।
२०३४ सालमा पुष्पलाल श्रेष्ठको मुक्तीमोर्चा समुहको नेतृत्व गरेर मौदानाथ प्रश्रीत, मदन भण्डारी र जिवराज आश्रीत सहितको ठुलो समुह कोर्डिनेशन केन्द्रमा सामेल भई २०३५ साल पुष ११ गते नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माक्सवादी–लेनिनवादी) गठन भयो। सो पार्टीको कन्द्रीय सदस्यको जिम्मेवारीका साथ पार्टी निर्माणमा सक्रियताका साथ राजनितिक यात्रा अगाडि बढिरहयो।
२०४७ सालमा मदन भण्डारीले नेतृत्व गरेको नेकपा (माले) र मनमोहन अधिकारीने नेतृत्व गरेको नेकपा (माक्सवादी)मिलेर नेकपा (एमाले) निर्माण भयो। सो समय देखि पार्टी सङ्गठन र संसदिय राजनितिमा २०४८ साल तत्कालिन बारा क्षेत्र नं १ बाट प्रतिनिधि सभा सदस्य विजयी हुदै २०५४ मा श्रम मन्त्रीको जिम्मेवारी प्राप्त गर्दै नेकपा (एमाले) पार्टीको स्थाई कमिटिको भूमिका निर्वाह गर्दै २०७४ सालमा नेकपा निर्माण हुदासमेत म सक्रीयताका साथ लाग्दै आएको अवगतै छ।
त्यसपछि नेपालको राजनिति उतारचढाव बाट पार्टि विभाजन भई म नेकपा (एकीकृत समाजवादी)को नेता हुँदै विभिन्न जिम्मेवारीका साथ कार्यरत थिए।
नेकपा (एकीकृत समाजवादी) निर्माण गर्दा नेपाली कम्युष्टि आन्दोलनको निष्ठा र वैज्ञानिक कम्न्युष्टि पद्धति, प्रक्रीयाका साथ नेपाली गरिब, निमुखा, झुटा आश्वासन, लोकतान्त्रीक गणतन्त्रको पद्धतीकमा निरासा भएका बेरोजगारी युवा, महिला तथा जेष्ठ नागरीक, विधार्थीहरुको बैकल्पीक कम्यूनिष्ट पार्टिको रुपमा रुपान्तरण हुनेछ भन्ने विश्वास र अठोटका साथ म यो पार्टीमा लागेकी हुँ।
राष्ट्र राष्ट्रीयताको पक्षमा वकालत गरी एक्काइसौ सताब्दीको समाजबादी वैज्ञानिक कम्यूनिष्ट पार्टिको परिकल्पनामा म नेकपा एकिकृत (समाजवादी) पार्टिमा जिम्मेवारी लिएँ सो समयमा सत्ता गठबन्धनको सिमसार दलदलमा, पार्टी पद्धति र प्रक्रिया विपरित दलमा नेताहरू फसे र पार्टीका बैठकमा छलफल, सरसल्लाह नगरी कोठे राजनितिको चंगुलमा पार्टी नेतृत्व फस्यो।
पार्टीको निति र विधि विपरित विद्रोह गरेर बनेको पार्टी भित्र प्रक्रिया र पद्दतिलाई अनुसरण गर्दै व्यवस्थित मर्यादित होला भन्ने ठानेको थिएँ। त्यसैले स्थानिय निर्वाचन देखि प्रदेश र प्रतिनिधि सभा निर्वाचन सम्म आउदा नेकपा एकिकृत समाजवादीले परिचय दियो तर पहिचान दिएन, सदैव आ(आफ्नो स्वार्थमा निहित भएको आभास मलाइ लाग्यो। विचार र दर्शनको धारलाई भुत्ते पारेर परिवर्तनको द्वन्दात्मक भौतिकवादी दर्शनको धार बाट अलगथलग भई बस्तुगत परिस्थितिको ठोस विश्लेषण नै नगरी मार्क्सवादका दुइचार शब्दहरु अगाडि सारेर अवस्तुवादी आत्मगत चिन्तनमा आधारित शास्त्रीय आख्यान पिलाउदै हिड्नु भनेको आफ लाई पिंध नभएको बाल्टीमा परिणत गर्नु हो।
जति पटक इनारमा डुबाएर तानेपनि माथि आउँदा रितै हुन्छ। आज नेकपा एकीकत समाजवादीका नेतृत्व पंक्तिका कतिपय नेता र तलका कमिटिका कतिपय कार्यकर्ताको हालत यस्तै छ। सांसदको लागि झगडा गर्ने सांसद पाउनासाथ मन्त्री पाउन लफडा गर्ने जति खाए पनि नअघाउने जति भरेपनि नभरिने ।
मैले मिति २०७९ माघ २१ र २२ को केन्द्रीय कमिटीको बैठकमा आफ्नो धारणा सहित ३३ बुँदे फरक मत राखि छलफलको लागि माग गरेको थिए। हाल सम्म कुनै पनि छलफल नभएकोले सो पार्टिमा म जस्तो विगत ५४ वर्षको राजनितिक जिवनमा यात्रा गरेको कम्यूनिष्ट कार्यकर्ता विधि, प्रक्रीया र सांगठनिक ढाँचा अनुरुप पार्टिको सदस्य भएर बस्तु भन्दा देशको असल नागरिक भएर बस्नु उचित हुनेछ भन्ने सोचका साथ लेनिनले १९१७ मा भनेका वाक्य स्मरण गर्दै भविष्य नभएको पार्टीको नेता हुन भन्दा सम्मानित नागरिक भएर जिउनु जिवनको लागि महत्वपूर्ण कुरा हो भन्ने अभिशाखलाई आत्मसाथ गर्दै म आजका मिति २०७९ साल चैत्र २५ गतेका दिन देखि यस पार्टिको साधारण सदस्य समेत तथा सम्पुर्ण पार्टि जिम्मेवारी परित्याग गरेको घोषणा गर्दछु। मेरो जिम्मेवारीमा साथ दिने असल कार्यकर्ता तथा संगठनका सदस्यहरुलाई म धन्यवाद दिन चाहन्छु ।
मुकुन्द न्यौपाने २०७९ चैत्र २४ गते